Boğazın güzeli, Üsküdar’ın incisi Kız Kulesi
Kız Kulesi, İstanbul’un en güzel yapılarından biri olarak, yıllara meydan okuyan haliyle İstanbul’un Üsküdar ilçesinde bulunmaktadır.
“İstanbul Kız Kulesi’ne aşıkmış ama Kız Kulesi hep yalnızmış.”
Bir çok efsaneye konu olmuş, aşkın sevdanın mekanı Kız Kulesi, nice şiirlere, filmlere, fotoğraf karelerine çokça ilham kaynağı olmuştur.
…eskimo bir şair dokunuyor omzuma
ve Kız Kulesi’ni göstererek
bırak artık diyor üzülmeyi
yedi tepeli bu şehirde
şiir okunacak tek yer
elbette denizin ortasındaki
şu küçük buz dağı…
Sunay Akın
Tarihçesi
Tarihi kaynaklara bakıldığında M.Ö 410 yılında Atinalı Alkibiades tarafından boğazdaki gemi trafiğini denetlemek ve onlardan vergi almak amacıyla inşa ettirilmiş Sarayburnu Sahilinden çekilen zincir sayesinde önemli bir kontrol noktası haline gelen yapıya M.Ö 341’de Chares eşi için mermer sütunlar üzerine bir anıt mezar yaptırmış.
Roma döneminde ise yapı, günümüzde ki görünümünü kazanmaya başlamış İmparator Manuel Comnenos’un emriyle kulesi tamamlanan kayalık, hem düşman gemilerinin Boğaz’a girmesini engellemek hem de ticaret gemilerinin gümrük vergisi vermeden geçişine engel olmak için, savunma amaçlı kullanılacak bir hale getirilmiş.
Yüzyıllar boyunca çok kez harap hale gelen ve onarılan Kız Kulesi,
İstanbul’un fethi sırasında Venedikliler tarafından üs olarak kullanılmış.
Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethi sırasında, Bizans’a yardım etmek amacıyla Venedik’ten gelen bir filo buraya yerleşmiş.
Fetih’ten sonra ise kule de geniş kapsamlı bir tadilat çalışması gerçekleştirilmiş.
Fatih Sultan Mehmet, kaleyi yıktırarak yerine taştan, etrafı mazgallarla çevrili küçük bir kalecik yaptırmış ve buraya toplar yerleştirmiş.
Kaleye konulan bu toplar, liman içindeki gemiler için etkili bir silah olmuş.
Fakat 1510 yılında “küçük kıyamet” olarak anılan büyük depremde İstanbul’daki pek çok yapı gibi Kız Kulesi de büyük hasar görmüş, kulenin onarımı Yavuz Sultan Selim döneminde gerçekleştirilmiş.
Bu tarihten itibaren kule, artık bir kale değil bir deniz feneri olarak hizmet vermeye başlamış.
Kulede ki toplar da bu dönemde artık korunma için değil, törenlerde selamlama için atılmaya başlamış.
Kanuni Sultan Süleyman’ın ölümünden sonra Padişahların tahta geçişi bu top atışları ile halka duyurulmuş. 1719 yılında fenerde yağ kandilinin rüzgarın etkisiyle etrafı tutuşturmasından dolayı çıkan yangın ile içi tamamen ahşap olan kule yanmış ve kapsamlı bir onarımdan daha geçirilmiş.
Bu onarım sonrası kule, kurşun kubbeli ve fener bölümü de kagir ve camlı olarak restore edilmiş. Kız Kulesi, Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküş döneminde kolera salgınının şehre yayılmaması için karantina hastanesine de dönüştürülmüş.
Cumhuriyet Dönemine gelindiğinde kulenin çürüyen ahşap kısımları yenilenerek ve bazı bölümleri de yıkılarak betonarmeye çevrilmiş. Yeniden büyük bir onarım geçiren kulenin çevresine büyük kayalar yerleştirilerek denize kayması önlenmiş.
Kız Kulesi, Cumhuriyet döneminde ağırlıklı olarak Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ve Denizcilik İşletmeleri gibi devlet kurumlarının hizmetine verilmiş.
1995-2000 yılları arasında geleneksel mimarisine bağlı kalınarak geniş kapsamlı bir restorasyondan sonra, özel bir şirket tarafından restaurant ve müze olarak işletilmeye başlanmış.
Kız Kulesi günümüzde, gündüzleri cafe-restaurant, akşamları ise özel restaurant olarak yerli ve yabancı ziyaretçilerine hizmet vermektedir. Ayrıca düğün, toplantı, lansman gibi pek çok özel davet ve organizasyona da ev sahipliği yapmaktadır.
Kız Kulesi Efsaneleri
Kız Kulesi de hakkında Galata Kulesi gibi bir çok efsaneleri olan İstanbul eserlerinden biridir.
Şimdi bu efsanelere biraz yolculuk yapalım..
*Eski çağlarda Romalı bir imparatora, falcılar tarafından eşinin öleceği söylenir. O da kraliçesini korumak için Kız Kulesi’ne yerleştirir. Kendisinden ve özel hizmetlilerden başka kimsenin yanına girmesine izin vermez. Yine de kaderin önüne geçemez ve kraliçeye gönderilen yiyecek sepetinin içinden çıkan yılan onu orada sokarak öldürür.
*Bir başka efsaneye göre ise Selçuklu Sultanlarından biri, rüyasında çok sevdiği kızının Hanım Sultan’ın bir yılan tarafından ısırılarak öleceğini görür. Korkuya kapılan sultan, kızını kuleye yerleştirir. Kendisi dahil kimsenin kuleye girip çıkmasına izin vermez. Hatta su ve süt bile özel borularla akıtılır adacığa. Derken yıllar sonra Hanım Sultan hastalanır.
O güne dek bilinen en iyi hekim tarafından çok zor da olsa iyileştirilir. Bunun üzerine pek çok farklı yerden Hanım Sultana hediyeler gönderilir, gelen hediyelerin arasında da bir sepet üzüm vardır. Üzüm sepetinin içine gizlenmiş olan yılan, o gece Hanım Sultanı zehirleyerek ölümüne neden olur.
*Osmanlı Dönemin de geçen bir diğer efsaneye göre Battal Gazi askerleri ile birlikte İstanbul’u kuşatmaya gelir. Bu kuşatmadan bir sonuç alamayan Battal Gazi, Kız Kulesi’nin önündeki kıyıya karargahını kurar ve burada yedi sene kalır. Rivayete göre Battal Gazi’nin yedi yıl Üsküdar kıyılarında kalmasının asıl nedeni, Üsküdar Tekfurunun kızına aşık olmasıdır. Üsküdar Tekfuru Battal Gazinin korkusuyla kızını ve hazinelerini Kız Kulesi’ne kapatır.O sırada Şam seferinde olan Battal Gazi sefer dönüşünde kayık ile kuleye gelerek Üsküdar Tekfurunun kızını ve hazinelerini kaçırır ve Üsküdar’dan atına atlayarak oradan uzaklaşır. Hani o halk arasında söylenilen meşhur; “atı alan Üsküdar’ı geçti” deyiminin de bu efsaneye dayandığı söylenir.
*Kız Kulesi’nin bir de kendisine ait olan aşk efsanesi var. Bu hikayeyi Galata Kulesi yazımda okuyabilirsiniz.
Kız Kulesi’ne Nasıl Gidilir
Kız Kulesi İstanbul’un Üsküdar ilçesinde Salacak Sahilinin 200 metre kadar açığında bulunmaktadır.
Avrupa Yakası ya da Anadolu Yakasından Kız Kulesi’ne gidebilmek için öncelikle Marmaray, Metrobüs, Metro, Otobüs ve Minibüs gibi toplu taşıma araçlarıyla Üsküdar’a gelmelisiniz.
Üsküdar’dan
Üsküdar/Salacak’tan – Kız Kulesi’ne;
09:15 – 18:30 saatleri arasında
15 dakikada bir ring seferleri bulunuyor.
Diğer bir alternatif olarak, Kabataş’tan kalkan tekneler aracılığıyla da ulaşabilirsiniz.
Kabataş’dan
Kabataş – Kız Kulesi hafta içi
12:00 – 18:00 / 1 saat’de bir sefer.
Kabataş – Kız Kulesi hafta Sonu
10:00 – 18:00 / 1 saat’de bir sefer.
Her iki yerden de Kız Kulesi restaurantına rezervasyonlu misafirleri için akşam saatlerinde de seferler düzenleniyor. Akşam yemeği rezervasyonu yaptıranlar için
Kabataş-Kız Kulesi Tekne Saatleri
20:00-23:00
20:45-23:45
21:30-23:45
Kız Kulesi-Salacak Tekne Saatleri
20:15’den itibaren 00:30’a kadar karşılıklı servis vardır.
Kız Kulesine Giriş
Kız Kulesi hem müze hem de restaurant olarak kullanılmaktadır.
Kız Kulesi Müzesi ziyaret saatleri:09.00-19.00 arası
Giriş ücretleri:
Yetişkinler 30 TL
Öğrenci 15 TL
Restaurant:
Her gün: 09:00 – 00:30
Kız Kulesi’n de Neler Yapılabilir
Okuduğumuz dinlediğimiz efsanelerin, duvarlarına resimlendirilmiş Kız Kulesi’nin içinde tarihe ve hayallere yolculuk yapabilirsiniz.
İstanbul’un ve eşsiz boğaz manzarasının keyfini çıkarabilir, bol bol fotoğraf çekebilirsiniz.
Boğazın tam ortasında hafta içi veya hafta sonu kahvaltı keyfi yapabilir, iki kıtanın kesiştiği muhteşem noktada, Kız Kulesi’nin gizemli atmosferi içinde tarihe tanıklık ederek özel bir akşam yemeği yiyebilirsiniz.
Kız Kulesi Restaurant’ı akşamları saat 20:15’den itibaren, dünya mutfağından lezzetler sunuyor bu mistik ambiyansa uygun canlı müzik eşliğinde romantik, keyifli saatler geçirmeyi vaat ediyor.
Tek yapmanız gereken akşam için rezervasyon yaptırmak.
Üsküdar-Salacak Sahili
Kız Kulesini anlatırken bu güzelliğe ev sahipliği yapan Salacak sahilinden bahsetmeden olmaz tabi ki..
İstanbul’un kalabalığından yorulanların çokça tercih ettiği, sabah deniz havası eşliğinde martıların cıvıltısı akşam ise gün batımı, işte bu güzellikler eşlik ediyor Salacak sahiline.
Salacak sahili, eski İstanbul denilen zamanlarda plajmış. Şimdiler de ise yürüyüş yapılabilen, çevresindeki cafe ve restaurantlarda keyifli vakitler geçirilebilen bir yer oldu.
Salaş cafelerin bol olduğu, denize karşı merdivenlere dizilmiş minder ve taburelerde içilen demli çayın lezzetini emin olun başka hiçbir yerde bulamazsınız. Mis gibi gökyüzü ve masmavi deniz, karşınızda Kız Kulesi daha ne olsun.
Bu keyfinize dilerseniz simitçiler, balık ekmekçiler, nohut-pilavcılar gibi sokak lezzetleri de eşlik edebilir.
Mis gibi deniz havasının yanında tam bir İstanbul havası da almış olacaksınız.
Eğer bir gün İstanbul’a yolunuz düşerse mutlaka görmeli bol bol fotoğraf çekmeli en azından Kız Kulesine karşı bir çay keyfi yapmalısınız.
Sevgiyle ve Ege Fısıltıları ile kalın.
Adres:
Üsküdar/ Salacak Mevki
34668 İstanbul
Telefon: 0 (216) 342 47 47
