Siz de benim gibi yeni yerler keşfetmeyi seviyor, deniz tatili yaparken araya biraz da sanat katayım diyorsanız, Küçükköy bir diğer adıyla Yeniçarohori doğru adres.

Ayvalık; Kuzey Ege’nin zeytin denildiğinde ilk akla gelen, en sevdiğim yerlerden biri..

Arnavut kaldırımlı nostaljik sokakları ile kendine has dokusuyla, asırlık tarihi evleriyle, sizi eskilere alıp götürür..

İmbatı ve meltemi ile meşhur olan Ayvalık, benim için bahar aylarında tabiri caizse tadından yenmez. Aslında Ayvalık’a her mevsim gidilir tabii ki ama yazın tatilcilerin en yoğun olduğu zaman olduğu için eğer benim gibi çok kalabalık seven biri değilseniz, inanın bahar ayları daha bir keyifli oluyor. 

Bugün sizlere güzelim Ayvalık’ın yeni keşfettiğim bir yerinden bahsetmek istiyorum, belki bilenleriniz vardır ama görünce nasıl daha önce burayı duymamışım, gelip görmemişim dedim kendime. 

Hadi şimdi Ayvalık’a, 8 km uzaklıkta bulunan ve Yeniçarohori olarak anılan Küçükköy’e doğru bir yolculuk yapalım. 

Ayvalık’a geldikten sonra özel aracınız yoksa, Ayvalık Otogarından Küçükköy’e düzenli dolmuş seferleri yapılıyor. Yaz döneminde 20 dakika da bir gerçekleştirilen seferler kış döneminde 45 dakikaya düşüyor.

Küçükköy bir diğer adıyla Yeniçarohori; Ayvalık’ın meşhur Sarımsaklı Plajı’nın bulunduğu sahil şeridinden 3 km kadar içeride yer alıyor. 

Rengarenk sokaklarıyla, o meşhur Rumlardan kalma taş evleri restore edilerek sanat atölyelerine ve konsept butik otellere dönüştürülmüş. Kültür merkezi, kent müzesi ile festivallerin düzenlendiği bir sanat ve tasarım köyü olmuş bile..

Biraz tarihinden bahsedecek olursak, resmi adı Küçükköy olan Yeniçarohorİ’nin tarihi geçmişi 1462’ye uzanıyor. Osmanlı İmparatoru Fatih Sultan Mehmet’in Midilli Adası’nı fethetmesinin ardından adaya yeniçerileri yerleştirdiği Yeniçarohori, yeniçerilerin köyü anlamına geliyormuş.

1913’te Midilli ve Serez’den gelen göçmenlerin yerleştirildiği köy, uzun yıllar ağırlıklı olarak Rumların yaşadığı bir yerken, 1924’te gerçekleşen Mübadele Anlaşmasıyla Rumların boşalttığı köyün yerlilerini Balkanların çeşitli yerlerinden, ama yoğunlukla Karadağ’dan gelen buraya yerleştirilen Boşnaklar oluşturuyor. Bir nevi Boşnak köyü de diyebiliriz. 1920’lerden 1980’lere kadar burada yaşayan Boşnaklar da daha sonra maddi sebeplerden ötürü evlerini terk edip, 1 kilometre uzaklıktaki sayfiye kasabası Sarımsaklı’ya taşınmaya başlamışlar, böyle olunca da sessiz kimsesiz bir köy olarak kalmış..

Daha sonraları özellikle son bir kaç yıldır eski Rum evlerine ve bölgenin temiz havasına ilgi duyan varlıklı girişimcilerin bu evleri satın almasıyla Yeniçarohori, restore edilen eski Rum evlerinde açılan sanat atölyelerinde  sanatçıların buluşma noktası olmuş. Bir nevi Kuzey Ege’nin Alaçatısı olarak anılmaya çoktan başlamış bile. Köydeki bu canlanma ve hareketlilik köyün yerlilerinin köye dönmesini de sağlamış.

Küçükköy’de Rum mimarisinin hakim olduğu 400’e yakın taş ev, 3 kilise, 3 manastır bulunuyor ve  aslı korunarak mimari kimlikleri bozulmadan yenilenen yapılar müze, galeri ve ilham veren sanat atölyeleri olarak ziyaretçilerini bekler hale gelmiş.

İnsanlar oldukça samimi ve güler yüzlü ve köylerinin tüm köylere örnek olacağını düşünüyorlar, dileyelim öyle olsun, neden olmasın ki dimi..?

Ayvalık’a gelirseniz mutlaka uğrayın derim, bir nevi sanatın köyü desek yeridir. Peki neler yapabiliriz, sanat kokan sokaklarda neler var onlardan da bahsedeyim.

✔️KıraARThane; burası hem bir sosyalleşme alanı, hem de bir “dijital inkübasyon merkezi” olarak tasarlamış. Yani mobil uygulama ve mobil oyun gibi projelere yön gösteren ve hayata geçiren bir kuluçka merkezi. Girişimci Simay Dinç’in imzası var. Aynı zamanda dijital sanatlarla ilgilenen sanatçılara da kapıları açık.

✔️Küçükköy Camii; Mübadele öncesinde Küçükköy ve Sarımsaklı çevresinde yaşayan Rumların inşa ettiği 3 manastır ve 3 kiliseden günümüze en sağlam ulaşanı. 1800’lü yıllarda Aya Athanasiu Kilisesi adıyla inşa edilen bu yapı, Rumların Mübadele sürecinde köyden ayrılmalarının ardından camiye dönüştürülmüş. Açık ve sade olan yapı iç mekanında ki renkli kabartma süslemeleriyle gerçekten çok güzel. İbadet saatleri dışında ücret ödemeden ziyaret edebiliyorsunuz.

✔️Su kabağından yaptıkları birbirinden güzel lambalarla Yasemin Kabbak Evi el sanatları atölyesi olarak oldukça dikkat çekici.

✔️Köy meydanında bulunan Kent Müzesi ve Sanat Galerisi; köyün tarihini, Balkan göçünü anlatan ve göç sırasında yaşananlara tanıklık eden bir müze. Küçükköy halkının Büyük Balkan Göçü sırasında yaşadıkları hüzünlü anılara ait eşyaları toplanarak bu müzede sergilenmiş ve genç kuşakların aydınlatılması amaçlanmış.

✔️Artura Art Craft; Sanatçı Uğur Çalışkan’ın sahibi olduğu galeri de sanatçının, yeniçeriler ve o dönemin denizcilerinden esinlenerek ürettiği takılar, helenistik dönemden ilham alınarak yapmış olduğu sandaletler satılıyor.

✔️Artura Gallery; köye çok sayıda yerleşen sanatçıların heykel ve resim gibi sanatsal önemli çalışmalarına ev sahipliği yapan sergi alanı ve bistro..

✔️Yeniçarohori’de yaşayan köylü kadınların el emeği ürünlerini sergileyip sattığı Kadınlar Pazarı, köyün en renkli ve en doğal köşesi olma özelliğini taşıyor. Ev yapımı salça, tarhana, Boşnak turşusu (soka), organik üretim meyve sebzelerin yanı sıra hediyelik eşyaların satıldığı Kadınlar Sokağı’n da yalnızca köylü kadınların tezgah açmasına izin veriliyor, tezgahlara mutlaka göz atın mutlaka alışveriş yapacak bir şeyler bulacağınızdan eminim.

Bunların dışında tabi ki sokaklarda bol bol fotoğraf çekmeyi eminim ihmal etmezsiniz.

Biraz acıktık dimi 🙂 Boşnak köyüne gelmişken elbette bölgeye has Boşnak böreğini yemeden ve yanında buz gibi ayranı içmeden de dönmeyin. Özellikle patatesli ve patlıcanlısı tavsiyemdir. Küçükköy merkezin de açılan ilk cafe olma özelliğini de taşıyan Zet Cafe, önerim olabilir. Değişik Boşnak lezzetlerini de bulabileceğiniz bir yer burası. Ayvalık mutfağından yöresel mezeleri ve deniz mahsulü lezzetleri tatmak isterseniz Kafanaki Mutfak, küçük ve samimi bir aile işletmesi olarak hoşunuza gidebilir.

Küçükköy de nerede konaklaya bilirim derseniz eğer, merkeze yürüme mesafesinde, geniş iki katlı loft odaları, resim sergileri ile sanat dolu bir köy konağı olan Narlı Kız Konağı ve Badavut Plajı’na 4, Ayvalık merkeze ise 6 kilometre mesafe de yer alan 5 odalı, taş köy evi La Diva Köy Oteli seçeneğiniz olabilir. 

Sanat ile iç içe bir tatil için şimdiden iyi tatiller diyorum. 

Ege’nin şirin adası Cunda‘da tatil için gezi rehberi yazıma lütfen tıklayınız.

Sağlıcakla ve Ege Fısıltıları ile kalın..